Z czego słynie Śląsk? Z kopalni i węgla? Z rolady i klusek? Z charakterystycznej gwary i dowcipów o Sosnowcu? A gdybyśmy powiedzieli Wam, że Śląsk to także lasy, jeziora i zamki? Gdybyśmy stwierdzili, że Śląsk wciąż żyje historią i chce się nią dzielić?
Dzięki Kolejom Śląskim jesteśmy w stanie przybliżyć Wam Śląsk z tej bardziej zielonej i zapewne ciekawszej strony. Wybraliśmy kilkanaście intrygujących historycznie miejsc w województwie i postaramy się o nich opowiedzieć. Na pierwszy ogień poszedł Racibórz.
Podróż pociągiem trwała niespełna godzinę i pięćdziesiąt minut. Czas umilała nam transmisja konkursu w skokach narciarskich, którą oglądaliśmy na telefonie komórkowym. Nie musieliśmy bać się o stan baterii, bo trafiliśmy na skład z możliwością podłączenia ładowarki.
Materiał przygotowany przy współpracy z Kolejami Śląskimi
Racibórz jak każde stare miasto może poszczycić się imponującym rynkiem. W samym jego centrum znajduje się Kolumna Maryjna wykonana w pierwszej połowie XVIII wieku przez Austriaka Jana Melchiora Österreicha. To pierwszy z zabytków, z jakim zapewne zetkniecie się po przybyciu do miasta. Związana jest z nią legenda, głosząca, że zniszczenie kolumny będzie zapowiedzią końca świata, a ruszenie cokołu, bądź kopanie wokół niego ma spowodować zatopienie miasta.
Bardziej przesądni mieszkańcy twierdzą nawet, że za wielką powódź z 1997 roku odpowiedzialni są archeolodzy, którzy rok wcześniej w niedalekiej odległości od kolumny przeprowadzali prace poszukiwawcze.
Racibórz piwem stoi
W Raciborzu możecie przede wszystkim wybrać się na zamek i do pobliskiego browaru. Browar Zamkowy w Raciborzu jest najstarszym na Śląsku, bije na głowę Żywiecki i Tyski. Najstarsze doniesienia o ważeniu piwa w tym regionie pochodzą z końca XIII wieku.
W 1294 roku miasto otrzymało prawo mili, gdzie wszystkie pomniejsze browary i karczmy znajdujące się w odległości jednej mili od murów należały do Raciborza, a mieszkańcy, których owo prawo obowiązywało, otrzymali przywilej wyłączności na ważenie i sprzedaż trunku.
Pierwsza faktycznie udokumentowana wzmianka o powstaniu browaru pochodzi z połowy XVI wieku z księgi gruntowej. W roku 1559 założono Karczmę Zamkową, do której piwo było dostarczane najprawdopodobniej z browaru książęcego. W XVIII wieku nastąpił wyraźny jego rozkwit i rozbudowa, tak że raciborski trunek pito już w karczmach w Czechach i na całym Śląsku.
Obecnie browar produkuje dwanaście różnych piw. Sam budynek można zwiedzać w każdą sobotę o godzinie piętnastej, co łączy się z degustacją warzonego trunku. Za wizytę zapłacicie 10 zł, dlatego warto. Warunkiem jest jednak zgromadzenie lub dołączenie do grupy liczącej co najmniej 20 osób.
Zwiedzanie zamku
Kierując się na zamek wzdłuż bulwarów Odry traficie na socrealistyczną rzeźbę Matki Polki wzniesioną za czasów słusznie minionych. Komuniści chcąc podkreślić rolę kobiety w polskim domu wznieśli kilkunastometrowy posąg matki z dzieckiem. Mimo brzydoty posągu, całość robi wrażenie.
Tuż za rzeką traficie do miejskiego parku, a dalej do Zamku Książęcego. Bilet na zwiedzanie to koszt jedynie 6,5 zł za osobę. W tej cenie można przeżyć dzień pełen wrażeń. Przewodnik o każdej pełnej godzinie zabierze Was w podróż po kolejnych salach.
Na początek traficie zapewne do zamkowej gotyckiej kaplicy pw. św. Tomasza Becketa z Canterbury. Niezwykła uroda kaplicy pozwoliła jej otrzymać przydomki śląskiej Sainte-Chapelle oraz perły śląskiego gotyku. Podobno przewodnicy oprowadzający turystów po paryskiej kaplicy znajdującej się na wyspie Cité na Sekwanie, wspominają o zadziwiającym podobieństwie obu świątyń.
Jeszcze dwadzieścia lat temu raciborska kaplica była w tragicznym stanie. Młodzi ludzie przychodzili tam na wagary i papierosa. Raczej nie szanowano tego miejsca. Dopiero po usilnych staraniach kilku osób udało się całość odrestaurować i przywrócić świątyni dawny blask.
Następnie przewodnik zabierze Was do zwiedzania sal zamkowych. Już w pierwszej traficie na najstarszy w Polsce napis naścienny, o czym świadczyć może widoczna w dolnej części zdjęcia data. Dla mniej wprawnych oczu podpowiadamy, że pod nazwiskiem osoby, która była autorem chyba pierwszego w kraju graffiti widać datę – 1632.
Za kolejnymi drzwiami czeka sala pełna replik statków, strojów z dawnych epok czy zbroi oraz znalezionych na terenie zamku autentycznych zapasów niegdyś używanej amunicji. Dzięki uprzejmości pani przewodnik mogliśmy przymierzyć m.in. ważącą ponad 15 kg zbroję. To jedno z nielicznych tradycyjnych muzeów, które pozwala zwiedzającym pobawić się swoimi eksponatami.
Dalej odwiedzicie salę wypełnioną skarbami natury znalezionymi w Raciborzu i lasach raciborskich, nazwaną Śląskim Sherwood. Są tam m.in. fragment zęba mamuta, zasuszone owady żyjące w tamtych okolicach w przeszłości oraz liczne skamieniałe szczątki roślinne i zwierzęce.
Kolejna z ciekawszych sal Zamku Książęcego to skarby pobliskiej placówki więziennej. Jest to jedno z najlepiej strzeżonych więzień w kraju. Osadzeni tam więźniowie zostali skazani za najpoważniejsze przestępstwa. Na przestrzeni lat jeszcze nikomu nie udało się stamtąd uciec.
W sali poświęconej więziennictwu znajdziecie stroje osadzonych i strażników oraz elementy typowej więziennej celi, jak duży garniec zwany bombą, który pełnił rolę toalety, fragmenty krat czy pryczę. Na półce nad łóżkiem można dostrzec także różę, która pozornie wygląda na plastikową. Powstała jednak dzięki pomysłowości więźniów, którzy podobnie jak wiele innych elementów dekoracji celi zrobili z przeżutego chleba.
Zamek to nie wszystko
W cieplejsze dni warto wybrać się nad Odrę. Trochę poniżej zamku traficie na plac zabaw dla dzieci, przystań dla kajaków i miejską plażę. Przechodząc przez jeden z mostów, dotrzecie na powrót na rynek. Tam koniecznie musicie odwiedzić knajpkę Browar Rynek. Jedzenie jest smaczne, a ceny nie są zaporowe.
Jeśli traficie na miłego kelnera, oprowadzi Was nawet po restauracji i opowie o warzeniu piwa. Tak się składa, że także oni posiadają własne kadzie, a w menu oferują degustacyjne porcje trunku. Szczycą się głównie piwem pszenicznym i czekoladowym. Nam zasmakowało piwo grzane.
Gorąco polecamy Wam Racibórz, jako jedno z miast, które możecie odwiedzić w każdy weekend niezależnie od pogody. Korzystając z usług Kolei Śląskich możecie zaplanować całodniowy wypad, gdzie koszt podróży nie przekroczy 24 zł za osobę.
Wszystko dzięki EKO Biletowi, pozwalającemu na dojazd i powrót do celu w ciągu 12 godzin. Wyjeżdżając z Katowic po ósmej bez problemu zdążycie zwiedzić miasto i wrócić przed 20. Co ciekawe, posiadając EKO Bilet możecie także dojechać do i z dworca w Katowicach za darmo, korzystając z autobusów KZK GOP lub MZK Tychy.
